Historic monument walk: St Non’s Chapel and St Davids
This 4.5 mile route from St Davids Cathedral to the sheltered harbour of Porth Clais via St Non’s Well and Chapel concentrates some of the best historic monuments of the area.
The smallest city in Wales, St Davids is home to some 200 listed buildings. David, the patron saint of Wales established his community alongside the River Alun in the 6th century. There is no shortage of atmospheric pubs and eateries in St Davids and its neighbouring villages. The route includes paved and natural footpaths, quiet lanes, and bridleways and minor road walking. This is a stile-free route, so ideal for visitors with pushchairs and wheelchairs.
Find out more on the Visit Wales website or see the route on the Viewranger website.
Mwy o fanylion
Llandudoch i Draeth Poppit
Dadorchuddiwyd yr arwyddbost newydd ar gyfer pwynt dechrau/gorffen y llwybr yn Llandudoch ym mis Gorffennaf 2009. Yna mae’r llwybr yn dilyn y ffordd sy’n lled llawn a heb balmant, a all fod yn brysur. Mae Gwesty’r Webley ger Poppit a’r Ferry Inn yn Llandudoch yn llecynnau poblogaidd gan gerddwyr sy’n dathlu cwblhau Llwybr yr Arfordir. Dilynwch y llwybr oddi ar y ffordd sy’n mynd drwy’r twyni tywod am 600m i’r dwyrain o Poppit. Am resymau sydd wedi hen ddiflannu i niwl y gorffennol, lleolwyd y plac dechrau/gorffen swyddogol gerllaw maes parcio Poppit. Dringfeydd graddol. Golygfeydd ar draws aber Afon Teifi
Rhwyddineb y cerdded: Hawdd iawn
Mwy o fanylion
Llwybr henebion: Capel Santes Non a Thyddewi
Mae’r llwybr 4.5 milltir hwn o Eglwys Gadeiriol Tyddewi i harbwr cysgodol Porth Clais, heibio i Ffynnon a Chapel Santes Non, yn cynnwys rhai o henebion gorau’r ardal.
Mae Tyddewi, dinas leiaf Cymru, yn gartref i ryw 200 o adeiladau rhestredig. Sefydlwyd y gymuned ar lan Afon Alun gan Dewi, nawddsant Cymru, yn y chweched ganrif. Does dim prinder o dafarndai a mannau bwyta llawn cymeriad yn Nhyddewi a’r pentrefi cyfagos. Mae’r llwybr yn cynnwys llwybrau troed wedi’u palmantu a rhai naturiol, lonydd cefn tawel, ynghyd â llwybrau ceffyl a rhywfaint o gerdded ar ffyrdd llai. Nid oes yr un gamfa ar hyd y darn hwn o’r llwybr, felly mae’n ddelfrydol ar gyfer ymwelwyr sy’n defnyddio cadair olwyn neu fygi.
Mae mwy o wybodaeth i’w chael ar wefan Croeso Cymru neu edrychwch ar y llwybr ar wefan Viewranger
Mwy o fanylion
Poppit Sands to Allt-y-goed cattle grid
Quiet, steep, single track road with good views. Joining paths give options for circular walks to inland.
Walking difficulty : Moderate
Mwy o fanylion
Porthstinian/Porth Clais – ymyl clogwyn garw – 6 milltir (9.6km) – darn rhagorol o’r arfordir ar gyfer gweld adar y môr, blodau arfordirol, morloi a llamhidyddion
Mae Cristnogaeth Geltaidd gynnar yn amlwg iawn ar hyd y darn hwn o’r arfordir; cadwch olwg am Gapel a Ffynnon Iwstinian ym Mhorthstinian, sydd hefyd yn gartref i Orsaf y Bad Achub. Yn y gorffennol, harbwr Porth Clais, ger aber Afon Alun, fyddai’r man y byddai nwyddau’n cyrraedd ar gyfer yr eglwys gadeiriol yn Nhyddewi. Mae’r clogwyni a’r slabiau i’r dwyrain o geg yr harbwr yn fan poblogaidd ar gyfer dringo. Mae toiledau yn y maes parcio, a chiosg sy’n gwerthu hufen iâ neu ddarn o gacen yn yr haf.
Mae’r clogwyni o gwmpas Porthstinian yn cael eu cysgodi rhag dannedd y gwynt gan Ynys Dewi, felly, yn ogystal â gweld cyfoeth o flodau gwyllt yn ystod y gwanwyn a’r haf (clustog Fair, sêr y gwanwyn, teim, crafanc y frân, gludlys) gallwch ddisgwyl gweld y ddraenen ddu a llwyni gwyrosydd yn gafael yn sownd wrth y graig. Rhostir morol a glaswelltir yw’r rhan fwyaf o’r tir agored ar ben y clogwyni. Mae morloi llwyd yn magu ar y traethau islaw o ddiwedd mis Awst, er mai ar Ynys Dewi mae’r fridfa fwyaf yn y Parc. Y rheswm bod llif y llanw yn Swnt Dewi a’r Bitches, fel y gelwir yr ardal o ddŵr garw, mor frochus yw bod dyfroedd Môr Iwerddon a Sianel San Siôr yn cyfarfod yma, sydd o fantais i adar y môr a’r llamhidyddion, am ei fod yn achosi i’r pysgod ddod i’r wyneb, sy’n gwneud eu gwaith hela’n hawdd pan fo’r llanw’n gryf. Yn y rhannau corsiog o gwmpas Pwll Trefeiddan chwiliwch am weision y neidr o rywogaethau’r ymerawdwr, y blewog, a’r eurdorchog, a mursennod bach coch a glas Penfro. Mae'r gwalch glas, y bwncath a’r cudyll coch yn magu ymhlith y prysgwydd helyg, ac mae hwyaid gwylltion, chwiwellod a chorhwyaid yn byw ar y pwll dŵr.
Croesewir cŵn, ond gwnewch yn siŵr eich bod yn eu cadw ar dennyn am fod da byw’n pori. Mae perygl hefyd y gallai pobl gael eu bwrw dros y clogwyn, neu gamu oddi arno’n ddamweiniol er mwyn dianc rhag eich ci – nid pawb sy’n hoff o gŵn.
Mwy o fanylion
St Dogmaels to Poppit Sands
The new marker for the start/finish point was unveiled at St Dogmaels in July 2009. The path then follows the road which is sometimes busy, and is a full width road with no pavement. The Webley Hotel near Poppit and the Ferry Inn in St Dogmael's are popular spots for walkers celebrating completion of the Coast Path. Follow the off road route through sand dunes for 600m east of Poppit. For reasons lost in the mists of time, the official start/finish plaque was sited by the Poppit car park. Gentle Gradients. Views across the Teifi Estuary.
Walking difficulty : Very Easy
Mwy o fanylion
St Justinians/Porth Clais - Rugged cliff edge - 6 miles (9.6km) - An excellent stretch of Coast for spotting sea birds, coastal flowers, seals and porpoise
Early Celtic Christianity is very much in evidence along this stretch of coast, look out for St Justinian's Chapel & Well at Porthstinan, also home to the Lifeboat Station. Porth Clais harbour at the mouth of the River Alun was once the place where goods were brought in for the cathedral in St David's. The cliffs and slabs to the east of the harbour entrance are a popular climbing spot. There are toilets in the car park and a kiosk in the summer, for ice cream or a slice of cake.
The Cliffs around St Justinian's are sheltered from the worst of the wind by Ramsey Island so, as well as a profusion of wild flowers in spring and summer (thrift, squill, thyme, crowsfoot, campion) expect to see blackthorn and privet clinging tenaciously to the cliffs. Maritime heath and grassland occupies most of the more exposed land on the cliff-tops. Grey seals breed on the beaches below from the end of August, though Ramsey itself supports the largest breeding colony in the Park. The extreme force of the tides in Ramsey Sound and the Bitches rapids is due to the meeting of the waters of the Irish Sea and St George's Channel which, luckily for the sea birds and porpoises bring fish to the surface, providing easy pickings when the tide is running. In the marshy areas around Pwll-y-Trefeiddan look our for emperor, hairy and golden-ringed dragonflies and small red and southern damselflies. Sparrowhawks, buzzards and kestrels breed in the willow-scrub and mallard, wideon and teal live on the pond.
Dogs are welcome, but please keep them on leads as livestock are grazing. There is also a risk of people being knocked or stepping off the cliffs in order to get away from your dog, not everyone likes dogs.
Mwy o fanylion
Traeth Poppit i grid gwartheg Allt-y-coed
Ffordd un-trac, dawel, serth, sy’n cynnig golygfeydd da. Llwybrau sy’n ymuno’n rhoi cyfle i fynd ar lwybrau cylchol i mewn o’r arfordir.
Rhwyddineb y cerdded: Cymedrol
Mwy o fanylion